-
Nazwa:
-
Kraków, wójt i miasto, pieczęć kultowa z motywami heraldycznymi. Opis Franciszka Piekosińskiego z 1936 r.
-
Rodzaj obiektu:
-
PL
Odrys
-
Autor i miejsce publikacji:
-
F. Piekosiński, Pieczęcie polskie wieków średnich doby piastowskiej (Uzupełnienie), Kraków 1936, s. 15-16, nr 681, fig. 452.
-
Daty używania wskazane w publikacji:
-
1306 r.
-
Opis pieczęci w publikacji
-
Pieczęć okrągła, wyobraża mur forteczny z bramą i trzema basztami, z których środkowa najwyższa, dwie boczne niższe. Na baszcie bocznej prawej św. Wacław w stojącej postawie i napis z boku: S' WENCESLAV9, na baszcie środkowej tarcza z orłem jednogłowym bez korony, na baszcie wreszcie bocznej lewej św. Stanisław in pontificalibus również w stojącej postawie i napis z boku: S' STANISLAV. Po obu bokach bocznych baszt dwie tarcze z herbem kujawskim. W bramie klęcząca osoba ze złożonemi do modlitwy rękoma, w lewo zwrócona. W otoku cząstka napisu:
..DVOCATI C.. który widocznie pierwotnie brzmiał [+S' A]DVOCATI C[IVITATIS CRACOVIENSIS]
Dziś ta pieczęć w oryginale nie istnieje wcale (...).
-
Miejsce/miejsca przechowywania oryginału:
-
(...) niewiadomo, ani gdzie się ten oryginał niegdyś znajdował, ani co się z nim stało.
-
Komentarz wydawcy:
-
Jest tylko w Bibljotece Pawlikowskich we Lwowie rysunek Kielisińskiego tej pieczęci, wszelako bez podania źródła, i z tego rysunku domieszczamy obok nasza reprodukcje. Jest to najstarsza znana dotąd pieczęć miasta Krakowa, które, jak wiadomo, założone zostało w r. 1257 przez księcia Bolesława Leszkowicza i nadane trzem wójtom dziedzicznym; gdy zaś ostatni wójt dziedziczny Albert utracił to wójtostwo w r. 1312 w skutek zdrady głównej, przeto niniejsza pieczęć jako wójtowska może pochodzić tylko z czasu między r. 1257 a 1312. Z roku 1257 ta pieczęć stanowczo nie pochodzi, gdyż na takie przypuszczenie typ jej nie pozwala, może ona pochodzić co najwcześniej z końca XIII lub z początku XIV wieku. Gdy w r. 1306 otrzymało miasto Kraków wielki przywilej swobód od Władysława Łokietka, jest uzasadnione przypuszczenie, że w tym czasie otrzymało i herb od tegoż księcia. W takim razie i pieczęć naszą do tegoż roku odnieśćby należało.
-
Uwagi:
-
Błędna data odcisku pieczęci. W rzeczywistości znana jest ona tylko z egzemplarza z 1303 r., zob. M. Starzyński, Uwagi w sprawie genezy najstarszej pieczęci Krakowa z XIII wieku (na marginesie ostatnich badań), „Studia Źródłoznawcze”, 50, 2012, s. 25-40.
-
Autor opisu
-
PL
Vitaliy Perkun
-
PL
Marcin Szymoniak
1.png