-
Nazwa:
-
Tuchola [Tuchel], komtur zakonu niemieckiego [krzyżackiego], pieczęć hagiograficzna II. Opis Janusza Trupindy z 2021 r.
-
Rodzaj obiektu:
-
PL
Odcisk
-
Autor i miejsce publikacji:
-
Dokumenty pokoju brzeskiego między Polską i Litwą a Zakonem Krzyżackim z 31 grudnia 1435, wyd. A. Szweda, M. Hlebionek, S. Szybkowski, J. Trupinda, Toruń 2021, s. 453-454, nr B I/26.
-
Daty używania wskazane w publikacji:
-
1433-1435
-
Opis pieczęci w publikacji
-
Okrągła; Ø 33 mm; wosk naturalny; przywieszona na niciach jedwabnych, czerwonych.
Legenda wykonana minuskułą gotycką; ujęta w dwie linie: wewnętrzną z kropek i zewnętrzną ciągłą.
+ s’ comnenda[t]oris [...] tuhel [gałązka]
W polu pieczęci męska postać z tasakiem (mieczem?) w prawym ręku, w lewym trzymająca skórę ludzką [męczeństwo św. Bartłomieja]. Po prawej stronie krzyż trójlistny.
-
Miejsce/miejsca przechowywania oryginału:
-
AGAD, Zbiór Dokumentów Pergaminowych, sygn. 1011
-
Komentarz wydawcy:
-
Znane są dwa typy tej pieczęci. Wcześniejszy z odcisku z 1423 r. znajdującego się w GSPK reprodukuje H.-G. Boehm (Siegel des Deutschen Ordens, s. 14). Jego legenda jest majuskulna, brak także krzyża, a występuje kratkowane tło. Drugi typ, przywieszony do dokumentu rozejmu łęczyckiego (1433), zapewne tożsamy z naszym, opisuje F. A. Vossberg (Zur Siegelkunde Preussens, s. 207). Według M. Gumowskiego (Pieczęcie i herby miast pomorskich, s. 173) na pieczęci przedstawiony jest św. Bartłomiej. Był on patronem miejscowego kościoła parafialnego. Z tezą zgadza się J. Trupinda (Znaki władzy Zakonu Niemieckiego w Prusach w XIII i I poł. XIV wieku, w: „Rzeź gdańska” z 1308 roku w świetle najnowszych badań. Materiały z sesji naukowej 12-13 listopada 2008 roku, red. B. Śliwiński, Gdańsk 2009, s. 143.
F. A. Vossberg, Zur Siegelkunde Preussens, s. 207; M. Gumowski, Pieczęcie i herby miast pomorskich, s. 173; J. Trupinda, Znaki władzy, s. 143.
-
Autor opisu
-
PL
Jagoda Jankowska
Brześć_2021_ nr B I 26