Wielki marszałek zakonu niemieckiego [krzyżackiego], pieczęć konna. Opis Janusza Trupindy z 2021 r.

Identyfikator rekordu:

https://s.lhdb.kul.pl/s/sfragis/item/5760

Nazwa:

Wielki marszałek zakonu niemieckiego [krzyżackiego], pieczęć konna. Opis Janusza Trupindy z 2021 r.

Rodzaj obiektu:

PL Odcisk

Autor i miejsce publikacji:

Dokumenty pokoju brzeskiego między Polską i Litwą a Zakonem Krzyżackim z 31 grudnia 1435, wyd. A. Szweda, M. Hlebionek, S. Szybkowski, J. Trupinda, Toruń 2021, s. 436-437, nr B I/11.

Daty używania wskazane w publikacji:

1435-1439

Opis pieczęci w publikacji

Okrągła; Ø 39 mm; wosk czerwony; przywieszona na niciach jedwabnych, czerwonych; odcisk lekko zatarty.
Legenda wykonana minuskułą; ujęta od zewnątrz w potrójną linię ciągłą, od wewnątrz w linię ciągłą i z kropek.
+ S [wić w kształcie s] SUP(re)MI [wić w kształcie s] MARSCALCI
[wić w kształcie s] OD[DI(ni)S] [wić w kształcie s] THEUTONIC(orum)
W polu pieczęci rycerz konno w lewo. Na jego głowie hełm z klejnotem w kształcie sześciokąta, z wpisanym krzyżem, który zachodzi na pole legendy i wyznacza początek inskrypcji, z długimi, ścielącymi się do tyłu labrami. W prawej ręce zbrojny trzyma tarczę z krzyżem, w lewej [?] włócznię, z niewielkim proporcem przylegającym do linii otokowej wewnętrznej, której grot zachodzi na pole legendy. Koń ukazany w kłusie, z podniesioną wysoko lewą nogą, z dekoracyjnie zawiniętym ogonem.

Miejsce/miejsca przechowywania oryginału:

AGAD, Zbiór Dokumentów Pergaminowych, sygn. 1011

Komentarz wydawcy:

Zdaniem R. Kahsnitza najstarsza pieczęć wielkiego marszałka funkcjonowała w latach 1344-1363, a od 1375 do początku XVI w. pieczęć była odnawiana jeszcze pięć razy (800 Jahre Deutscher Orden, s. 376). Na egzemplarzu pieczęci z 1439 r. z Torunia (Archiwum Państwowe w Toruniu, Akta miasta Torunia, Kat. I, 927), jak też na odrysie w pracy B. Engela (B. Engel, Die mittelalterlichen Siegel des Thorner Rathsarchivs, mit besonderer Berücksichtigung des Ordenslandes, Th. 1, Ordensbeamte und Städte, Thorn 1894, Taf. I, 5) widać na włóczni kwadratowy proporzec, na którym znajduje się lekko zarysowany krzyż. Na naszym egzemplarzu pieczęci detal ten nie jest widoczny.
B. Engel, Die mittelalterlichen Siegel, Th. 1, s. 2, Taf. I, nr 5.

Autor opisu

PL Jagoda Jankowska

Modelowanie danych:

https://wiki.kul.pl/lhdb/Main_Page

Wydawca:

https://csm.kul.pl/

Wzorce pieczęci (typy)

Wielki marszałek zakonu niemieckiego [krzyżackiego], pieczęć konna I

Media

Brześć_2021_ nr B I 11