-
Nazwa:
-
Gniew [Mewe], komtur domowy zakonu niemieckiego [krzyżackiego], pieczęć symboliczna [mówiąca]. Opis z Katalogu pieczęci Archiwum Państwowego w Toruniu, z. III z 2023 r.
-
Rodzaj obiektu:
-
PL
Odcisk
-
Autor i miejsce publikacji:
-
Katalog pieczęci Archiwum Państwowego w Toruniu, z. III, Pieczęcie urzędników zakonu krzyżackiego, opr. J. Bonczkowski, M. Hlebionek, M. Superczyński, A. Wieczorkowska, red. M. Hlebionek, Toruń 2023, s. 137-138, nr 44.
-
Daty używania wskazane w publikacji:
-
1390/1400 - przed 1454
-
Opis pieczęci w publikacji
-
Kształt: okrągła; wym.: Ø 30 mm
Leg.: [oddzielona od pola pieczęci linią z kropek, obwiedziona od zewnątrz linią z kropek]
+ S :.
VICECONME [NDATORIS ] :.
IN MEWA
Pismo: majuskuła gotycka z domieszką liter uncjalnych i półuncjalnych;
język legendy: łacina.
Wyobrażenie: W polu pieczęci ptak kroczący w lewo [mewa].
-
Miejsce/miejsca przechowywania oryginału:
-
Archiwum Państwowe w Toruniu, Akta miata Torunia, Katalog I, 321D; 640.
-
Komentarz wydawcy:
-
Kontekst: Pierwszy komtur domowy Gniewu występuje w źródłach ok. 1324 roku, ostatni zaś jest znany z roku 1455 [Heckmann, s. 406–407]. Pieczęć gniewskiego komtura domowego ma charakter mówiący, a wyobrażenie nawiązuje do niemieckiej nazwy miejscowości [Mewe]. Zdaniem B. Śliwińskiego i B. Możejko odniesienia do nazwy miejscowości w postaci mew mogły znajdować się już na pierwszej pieczęci gniewskiego komtura z początków XIV wieku [Śliwiński, Możejko, Herby, t. 2, s. 53]. Do analogicznego wyobrażenia odwołują się pieczęcie miejskie Gniewu, które również wyobrażają mewę, z tym, że trzyma ona w dziobie rybę [zob. Pieczęcie przy dokumentach Związku Pruskiego, s. 206, nr 72; Hlebionek, Ikonografia, s. 145, 157].
-
Publikacje: Engel, s. 4, Taf. II , Nr. 41; Gumowski, Pieczęcie i herby, s. 74; Gumowski, Taf. XLV, Nr. 461; B. Śliwiński, O tzw. chorągwi gniewskiej, s. 286–287; B. Śliwiński, Pieczęcie i herb, s. 337–338; B. Możejko, B. Śliwiński, Herby miast, t. 2, s. 53.
-
Autor opisu
-
PL
Marcin Hlebionek
