-
Nazwa:
-
Wielki komtur zakonu niemieckiego [krzyżackiego], pieczęć maryjno-chrystologiczna I. Opis z Katalogu pieczęci Archiwum Państwowego w Toruniu, z. III z 2023 r.
-
Rodzaj obiektu:
-
PL
Odcisk
-
Autor i miejsce publikacji:
-
Katalog pieczęci Archiwum Państwowego w Toruniu, z. III, Pieczęcie urzędników zakonu krzyżackiego, opr. J. Bonczkowski, M. Hlebionek, M. Superczyński, A. Wieczorkowska, red. M. Hlebionek, Toruń 2023, s. 73-75.
-
Daty używania wskazane w publikacji:
-
1407-[przed 1454]
-
Opis pieczęci w publikacji
-
Kształt: okrągła; wym.: Ø 35 mm
Leg.: [oddzielona od pola pieczęci linią z kropek, obwiedziona od zewnątrz
linią z kropek]
Nieczytelna [+ S’ PRECEPTORIS : DOMVS [wić] THEVTONICORVM [wić]]
Pismo: majuskuła gotycka z domieszką liter uncjalnych i półuncjalnych;
język legendy: łacina.
Wyobrażenie: Wykruszone. [W polu pieczęci dwie postacie siedzące na tronie skrzyniowym. Postać z prawej, ukazana z prawego profilu, odziana w powłóczyste szaty, z pochyloną głową, na której korona o trzech fleuronach, i rękoma złożonymi w geście modlitwy [Maria]. Postać z lewej, ukazana frontalnie, odziana w powłóczyste szaty, w lewej ręce trzymająca sferę i wsparte na lewym ramieniu berło, z prawą ręką wyciągniętą ku Maryi w geście błogosławieństwa lub nałożenia korony [Chrystus]. Tło pola usiane drobnymi krzyżykami [scena koronacji Marii przez Chrystusa].
-
Miejsce/miejsca przechowywania oryginału:
-
Archiwum Państwowe w Toruniu, Akta miasta Torunia, Katalog I, 607, 886a, Listy cechowe, 4592.
-
Komentarz wydawcy:
-
Kontekst: W średniowieczu funkcjonowały przynajmniej cztery rodzaje pieczęci wielkiego komtura [Brześć, s. 435], wszystkie nawiązujące do tematu koronacji Maryi, a różniące się stylistyką oraz liternictwem legendy [Boehm 2002, s. 8]. Zachowane w toruńskim archiwum odciski reprezentują zapewne (słaba czytelność utrudnia jednoznaczną identyfikację) rodzaj potwierdzony odciskami od połowy XIV wieku do końca lat trzydziestych XV stulecia. Trzeba zaznaczyć, że chronologia odcisków zachowanych przy dokumentach AmT, Kat. I , 886a i Listy cechowe, 4592 wskazuje, że pieczęć ta mogła być używana równocześnie z młodszym typariuszem, którego legenda wykonana została minuskułą gotycką, a poświadczonym w użyciu od 1433 roku [Vossberg, Siegelkunde, s. 203, Nr. 6], do lat dziewięćdziesiątych XV stulecia [Boehm 2002, s. 8].
-
Autor opisu
-
PL
Anna Wieczorkowska
