-
Nazwa:
-
Radzyń Chełmiński [Rehden], komtur domowy zakonu niemieckiego [krzyżackiego], pieczęć ze znakiem urzędu. Opis z Katalogu pieczęci Archiwum Państwowego w Toruniu, z. III z 2023 r.
-
Rodzaj obiektu:
-
PL
Odcisk
-
Autor i miejsce publikacji:
-
Katalog pieczęci Archiwum Państwowego w Toruniu, z. III, Pieczęcie urzędników zakonu krzyżackiego, opr. J. Bonczkowski, M. Hlebionek, M. Superczyński, A. Wieczorkowska, red. M. Hlebionek, Toruń 2023, s. 182, 183, nr 67.
-
Daty używania wskazane w publikacji:
-
przed 1435 r.
-
Opis pieczęci w publikacji
-
Kształt: okrągła; wym.: Ø 30 mm
Leg.: [oddzielona od pola pieczęci linią z kropek, obwiedziona od zewnątrz linią z kropek]
+ S' VICECOMENDATORIS IN REDDINO
Pismo: majuskuła gotycka z domieszką liter uncjalnych i półuncjalnych; język legendy: łacina.
Wyobrażenie: w polu pieczęci pół koła wozowego obręczą ku górze.
-
Miejsce/miejsca przechowywania oryginału:
-
Archiwum Państwowe w Toruniu, Listy cechowe, 4397, 4474, 4475, 4491.
-
Komentarz wydawcy:
-
Kontekst: Komturów domowych Radzynia znamy z lat 1293–1468 [Heckmann, s. 442]. W tym czasie używali oni dwóch pieczęci. Publikowana wyżej jest pierwszą, starszą pieczęcią radzyńskich komturów domowych. Na drugiej pieczęci tego urzędu, której odcisk zachował się przy dokumencie pokoju brzeskiego z 1435 roku, znajduje się wyobrażenie całego koła wozowego leżącego na tarczy herbowej, a legendę wykonano minuskułą gotycką [zob. Brześć, s. 471, nr B i/44]. Podobnie jak pieczęć miejska Radzynia, tak i pieczęć komtura domowego ma charakter mówiący, wykorzystujący zbieżność fonetyczną nazwy miejscowości [Rehden, Redino] z niemieckim rad [koło; zob. Hlebionek, Ikonografia, s. 158].
Uw.: Przy założeniu, że obie pieczęcie komturów domowych Radzynia nie
były używane równocześnie, datację dokumentów opatrzonych odciskami
wyżej publikowanej pieczęci należy przesunąć na okres przed 1435 rokiem.
-
Autor opisu
-
PL
Anna Wieczorkowska