-
Nazwa:
-
Poznań, pieczęć miejska I. Opis Mariana Gumowskiego z 1960 r.
-
Rodzaj obiektu:
-
PL
Odrys
-
Autor i miejsce publikacji:
-
M. Gumowski, Najstarsze pieczęcie miast polskich XIII i XIV wieku, Toruń 1960, s. 177-178, nr 348, tabl. XXVII nr 348.
-
Daty używania wskazane w publikacji:
-
1344 . - 1637 r.
-
Opis pieczęci w publikacji
-
+ + S' + IGILLUM + CIUITATIS + POZNANIE (67 mm ). Mur forteczny blankami najeżony z szeroką bramą u dołu, w której 2 klucze skrzyżowane, nad murem 3 niskie wieże, również blankami zakończone, nad środkową najwyższą tarcza z ukoronowanym orłem polskim, na dwóch wieżach niższych stoją 2 postacie św. apostołów: św. Pawła z mieczem i Piotra z kluczem, obok nich po bokach2 półksiężyce z gwiazdami (Leliwy).
-
Miejsce/miejsca przechowywania oryginału:
-
Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie
-
Archiwum Państwowe w Poznaniu
-
Komentarz wydawcy:
-
Pieczęć ta znajduje się przy dokumentach z 1345 r. w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie i z lat 1344, 1417 etc... aż do 1637 r. w archiwum państwowym w Poznaniu. Była zatem w użyciu lat przeszło 300. Jej tłok oryginalny znajdował się w archiwum poznańskim aż do pierwszej wojny światowej i wtedy dopiero zaginął. Pieczęć ta należy do najwspanialszych zabytków sfragistycznych XIV w., nie jest jednak wcześniejsza, gdyż na to nie pozwala ani kształt litej majuskułowych, ani inne szczegóły. Zwłaszcza orzeł ukoronowany jest wskazówką, że pieczęć powstała już po koronacji Władysława Łokietka w 1320 r., a może nawet po wstąpieniu na tron króla Kazimierza W, w 1333 r. W kompozycji swojej jest ta pieczęć naśladowaniem dużej krakowskiej, ma bowiem tak samo bramę z 3 basztami, 2 świętych patronów i tarczę z orłem między nimi. Święci tu stojący, Piotr i Paweł, są patronami miasta, a klucze w bramie to skrócony herb miejski.
-
Uwagi:
-
M. Gumowski opisując wyobrażenie pieczęci stwierdza, że orzeł wyrażony na tarczy nad środkową wieżą jest orłem ukoronowanym. Inne opisy tej pieczęci w literaturze mówią o orle bez korony, potwierdza to również analiza zdjęć czy odrysów pieczęci jak również odnaleziony typariusz pieczęci.
-
Autor opisu
-
PL
Jagoda Jankowska
