-
Nazwa:
-
Michał II, opat klasztoru benedyktynów w Tyńcu [Krakowie], pieczęć piesza I. Opis Franciszka Piekosińskiego z 1899 r.
-
Rodzaj obiektu:
-
PL
Odlew
-
Autor i miejsce publikacji:
-
F. Piekosiński, Pieczęcie polskie wieków średnich, cz. I, Doba piastowska, Kraków 1899, s. 46-47, nr 34, fig. 27.
-
Daty używania wskazane w publikacji:
-
1213
-
Opis pieczęci w publikacji
-
Pięczęć podługowata, wyobraża opata in pontificalibus w stojącej postawie. W lewej ręce trzyma pastorał, prawą wznosi do błogosławieństwa. Na głowie infuła. W otoku napis:
+ S! F[RAT]RIS MICHAEL SECVDI TICIE ABBIS
-
Miejsce/miejsca przechowywania oryginału:
-
Gdzieby oryginał tej pieczęci się znajdował i u jakiegoby dokumentu takowa uwieszoną była, nie jest mi wiadomem. Posiadam jej odlew galwanoplastyczny, zrobiony z matrycy gipsowej, pochodzącej ze zbiorów po ś. p, T. Żebrawskim pozostałych, na którejto matrycy atoli, skądby wziętą była, zanotowanem nie było. Skoro jednak Żebrawski zrobił z niej matrycę gipsową, przeto musiał mieć oczywiście jej oryginał w ręku.
Także Kielisiński miał oryginał tej pieczęci w ręku i zrobił z niej rysunek piórkiem, który jest obecnie przechowany w zbiorach bibl. kórnickiej. Na rysunku tym zanotował Kielisiński, iż oryginał przechowany jest w bibliot. cesarskiej we Lwowie. Którąto lwowską bibliotekę on biblioteką cesarską nazwał, nie wiem. Nie podał jednak daty dokumentu, chociaż to zwykle czyni,
z czegoby wynikało, iż owa pieczęć była od dokumentu oderwana.
-
Komentarz wydawcy:
-
Co do kwestyi, któremu opatowi tynieckiemu pieczęć tę przyznać, zachodzą poważne wątpliwości. Napis na pieczęci opowiada, iż to był opat tyniecki Michał II. Otóż Kodeks dyplomatyczny tyniecki podaje rzeczywiście wiadomość o dwóch opatach tego imienia, z których pierwszy występuje w r. 1213, zaś drugi dopiero w latach 1321 i 1335- Tymczasem rysunek naszej pieczęci nie da się żadną miarą odnieść dopiero do pierwszej połowy XIV w., lecz wskazuje ponad wszelką wątpliwość pierwszą połowę w. XIII. Wobec tego musimy albo przyjąć, że występujący w r. 1213 opat Michał, był już drugim tego imienia i do niego się pieczęć nasza odnosi, zaś osoba Michała I nie jest nam zgoła ze źródeł historycznych znana, lub też przypuścić, że Michał opat z r. 1213 był rzeczywiście pierwszym tegoż imienia, lecz że wnet po nim, w każdym razie jeszcze w pierwszej połowie XIII w., nastąpił opat Michał II, do któregoby się w takim razie nasza pieczęć odnosiła, lecz co do którego istnienia źródła historyczne żadnej nam wiadomości nie przechowały. Ja wybieram pierwszą alternatywę i odnoszę pieczęć naszą do opata Michała, występującego w r. 1213, którego jako drugiego tegoż imienia uważam.
-
Uwagi:
-
F. Piekosiński błędnie datował interesującą nas pieczęć na XIII w. Korektę chronologii jej używania wprowadził dopiero Zenon Piech [Średniowieczne pieczęcie tynieckie, w: Benedyktyni tynieccy w średniowieczu. Materiały z sesji naukowej Wawel-Tyniec 13-15 października 1994, red. K. Żurowska, Kraków 1995, s. 130-132], przekonująco łącząc ją z opatem Michałem aktywnym w I połowie XIVw.
-
Autor opisu
-
PL
Marcin Hlebionek
