-
Nazwa wzorca pieczęci:
-
Świętopełk, książę gdański, pieczęć konna
-
Nazwa dysponenta:
-
Świętopełk (przed 1195-1266), namiestnik Pomorza Gdańskiego, książę gdański
-
Zakres terytorialny
-
PL
Polska
-
PL
Pomorze Wschodnie
-
Rodzaj kancelaryjny pieczęci:
-
PL
Pieczęć większa
-
Chronologia występowania:
-
1228-1266
-
Kształt:
-
PL
okrągła
-
Wymiary:
-
75 mm
-
Typ ikonograficzny:
-
PL
Pieczęć konna
-
Wyobrażenie napieczętne:
-
W polu pieczęci zbrojna postać, odziana w długą tunikę, z odkrytą głową, jadąca na koniu w lewo. W prawej ręce trzyma włócznię z trójstrefową choragwią, na której od drzewca dwa pionowe słupy [?], a na lewym ramieniu tarczę z nieczytelnym godłem [róg jeleni?]. Za plecami jeźdźca, nad końskim zadem lilia o trzech płatkach luzem. Głowa jeźdźca i grot włóczni zachodzą na pole legendy, zaś końskie nogi i ogon zostały wkomponowane w inskrypcję, dzieląc ją.
-
Legenda:
-
[ujęta w dwie linie ciągłe]
+ S · DOMINI · ZWA/NTEPOLC · D/E · DANCEKE
-
Pismo legendy:
-
PL
majuskuła gotycka
-
Język legendy:
-
łacina
-
Publikacje:
-
F. A. Vossberg, Münzen und Siegel der preussischen Städte Danzig, Elbing und Thorn so wie der Herzoge von Pomerellen im Mittelalter, Berlin 1841, s. 3–4, Taf. I A.
-
T. Pyl, Pommersche Geschichtsdenkmäler, Bd. 7, Greifswald 1894, s. 170, Taf. IV, Nr 20.
-
A. Małecki, Studya heraldyczne, t. I, Lwów 1890, s. 257.
-
F. Piekosiński, Pieczęcie polskie wieków średnich, cz. I, Doba piastowska, Kraków 1899, s. 58-59, nr 51, fig. 44.
-
M. Gumowski, Pieczęcie książąt pomorskich, "Zapiski Towarzystwa Naukowego w Toruniu", 16, 1950, z. 1/4, s. 61, nr 131, rys. 131.
-
W. Łęga, Społeczeństwo i państwo gdańsko-pomorskie w XII i XIII wieku, Poznań 1956, s. 200–201, il. nr 14.
-
A. Rusakiewicz, Najdawniejsze godła książąt wschodniopomorskich: lilia i gryf, "Biskupi, lennicy, żeglarze. Gdańskie studia z dziejów średniowiecza", 9, 2003, s. 158, il. nr 2.
-
Uwagi:
-
Marian Gumowski opisuje chorągiew trzymaną przez księcia jako "zakreskowaną". Na rysunku pieczęci wykonanym przez Friedricha Vossberga, stanowiącym podsatwę dla rysunku opublikowanego w pracy W. Łęgi, płat chorągwi zdobiony jest od drzewca trzema słupami, dwiema krokwiami w pas, trzema skosami i trzema lewymi skosami oraz trzema słupami.
M. Gumowski [Pieczęcie książąt pomorskich, "Zapiski Towarzystwa Naukowego w Toruniu",16, 1950, z. 1/4, s. 61, nr 132, rys. 132] publikuje drugą konną pieczęć Świętopełka, od wyżej publikowanej różniącą się tym, że zamiast lilii za plecami jeźdźca znajdowac sie miała czterolistna rozeta. Nowsza literatura podtrzyuje jednak opinię Gerarda Labudy [G. Labuda, Ze studiów nad najstarszymi dokumentami Pomorza Gdańskiego, "Zapiski Towarzystwa Naukowego w Toruniu", 18, 1952, z. 1/4, s. 114–115], że mamy tu do czynienia z pomyłką M. Gumowskiego, a obie pieczęcie są identyczne.
-
Autor opisu
-
PL
Marcin Hlebionek
Świętopełk, książę gdański, pieczęć konna. Opis Franciszka Piekosińskiego z 1899 roku
