-
Nazwa wzorca pieczęci:
-
Mścisław, opat klasztoru benedyktynów w Tyńcu [Krakowie], pieczęć piesza
-
Zakres terytorialny
-
PL
Polska
-
PL
Małopolska
-
Rodzaj kancelaryjny pieczęci:
-
PL
Pieczęć większa
-
Chronologia występowania:
-
1394-1403
-
Kształt:
-
PL
ostroowalna
-
Wymiary:
-
55x38 mm
-
Typ ikonograficzny:
-
PL
Pieczęć piesza
-
PL
Pieczęć heraldyczna
-
Wyobrażenie napieczętne:
-
W polu pieczęci stojąca frontalnie postać opata w okazałym w stroju pontyfikalnym (dekoracyjnej infule na głowie, ornacie z pofałdowaniami i albie). W prawej ręce trzyma on pastorał z ozdobną krzywaśnią skierowaną na zewnątrz. Poniżej krzywaśni przywieszono pannisellus, inaczej sudarium, które opada wzdłuż laski pastorału. Z kolei w lewej ręce opat podtrzymuje tarczę z herbem opactwa w Tyńcu (dwa skrzyżowane klucze i miecz sztychem do dołu). Rysy jego twarzy zatarte, a spod infuły wyłaniają się pukle włosów. Stoi na podnóżku-konsoli ozdobionej w dolnej części odwróconym kwiatonem w formie trójliścia. Infuła i kwiaton zachodzą na otok pieczęci. Tło pieczęci wypełnia kratka w formie rombów z krzyżykami i z wyraźnie zaznaczonymi podwójną linią podziałami.
-
Legenda:
-
[linia otokowa zewnętrzna i wewnętrzna: pojedyncza ciągła]
+ S + MSCISLAI + ABBATIS / TINCIENSIS + OR(dinis) + S(ancti) + BENE(dicti)
-
Pismo legendy:
-
PL
majuskuła gotycka
-
Język legendy:
-
łacina
-
Publikacje:
-
Kodeks dyplomatyczny Polski, t. 3, wyd. J. Bartoszewicz, Warszawa 1858, nr 180, s. 354-356.
-
Kodeks dyplomatyczny klasztoru tynieckiego, cz. 1, wyd. W. Kętrzyński, Lwów 1875, nr 119, s. 174-176.
-
F. Piekosiński, Pieczęcie polskie wieków średnich. Część I. Doba piastowska, Kraków 1899, s. 284-285, nr 575, fig. 350.
-
Katalog Archiwum Aktów Dawnych Miasta Krakowa. I. Dyplomy pergaminowe, red. S. Krzyżanowski, Kraków 1907, nr 138, s. 36.
-
M. Gumowski, Handbuch der Polnischen Siegelkunde, Graz 1966, taf. XLII, nr 422, s. 160.
-
M. Gumowski, Handbuch der Polnischen Heraldik, Graz 1969, s. 82, taf. XXXII, a.
-
P. Sczaniecki, Mścisław (Mściszko), w: Polski słownik biograficzny, t. 22, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1977, s. 225.
-
P. Sczaniecki, Katalog opatów tynieckich, „Nasza Przeszłość”, 49, 1978, s. 77.
-
A. Koterwa, Działalność dyplomatyczna klasztornego skryptorium w Tyńcu. Ze studiów nad dokumentem średniowiecznym w Polsce, „Acta Universitatis Wratislaviensis”, 683, Wrocław 1984, Historia 42, s. 148.
-
Z. Piech, Pieczęcie, w: Tyniec. Sztuka i kultura benedyktynów od wieku XI do XVIII. Katalog wystawy w Zamku Królewskim na Wawelu, październik–grudzień 1994, Kraków 1994, nr II/24, s. 24.
-
Z. Piech, Średniowieczne pieczęcie tynieckie, w: Benedyktyni tynieccy w średniowieczu. Materiały z sesji naukowej Wawel–Tyniec, 13–15 października 1994, red. K. Żurowska, Tyniec–Kraków 1995, s. 128, 135-136.
-
M. Kanior, Tyniec za opata Mścisława (1386-1410), w: Lapides viventes. Zaginiony Kraków wieków średnich. Księga dedykowana Profesor Klementynie Żurowskiej, red. J. Gadomski, Kraków 2005, s. 240.
-
P. Pokora, Rysunki pieczęci Kajetana Wincentego Kielisińskiego w zbiorach Biblioteki PAN w Kórniku, w: Zbiory pieczęci w Polsce, red. Z. Piech, W. Strzyżewski, Warszawa 2009, s. 429, nr I/253.
-
Album rysunków pieczęci Kajetana Wincentego Kielisińskiego ze zbiorów Biblioteki Kórnickiej Polskiej Akademii Nauk, wyd. P. Pokora, Kórnik 2013, s. 179, sygn. Ao IV 328.
-
Poczet sołtysów i wójtów wsi, gmin i gromad przyłączonych do Krakowa po 1915 roku, oprac. B. Kasprzyk, Kraków 2015, s. 767.
-
M. Szymoniak, Średniowieczne pieczęcie klasztorów męskich w diecezji krakowskiej, cz. II/1, Kraków 2023 (praca doktorska napisana pod kierunkiem doktora hab. Zenona Piecha, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego w Zakładzie Nauk Pomocniczych Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego), s. 14-16.
-
Uwagi:
-
Opat Mścisław zapewne używał tej pieczęci większej od początku do końca swojego pontyfikatu. Poza nią posiadał jeszcze dwie pieczęcie mniejsze: starszą herbową, znaną z odcisku z 1401 r. oraz młodszą herbową z popiersiem, potwierdzoną w użyciu w 1407 r., zob. M. Szymoniak, Średniowieczne pieczęcie klasztorów męskich w diecezji krakowskiej, cz. II/1, Kraków 2023 (praca doktorska napisana pod kierunkiem doktora hab. Zenona Piecha, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego w Zakładzie Nauk Pomocniczych Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego), s. 16-18.
-
Autor opisu
-
PL
Robert Forysiak-Wójciński
-
PL
Marcin Szymoniak
Mścisław, opat klasztoru benedyktynów w Tyńcu [Krakowie], pieczęć piesza. Opis Franciszka Piekosińskiego z 1899 r.
