Andrzej Zaręba, biskup poznański, pieczęć tronowa

Identyfikator rekordu:

https://s.lhdb.kul.pl/s/sfragis/item-set/1706

Nazwa wzorca pieczęci:

Nazwa dysponenta:

Andrzej Zaręba (zm. 1317/1318), kapelan Bolesława Pobożnego, kanclerz Przemysła II, archidiakon kaliski, prepozyt kapituły poznańskiej, biskup poznański

Zakres terytorialny

PL Polska

PL Wielkopolska

Rodzaj kancelaryjny pieczęci:

PL Pieczęć większa

Chronologia występowania:

1301-1309

Kształt:

PL ostroowalna

Wymiary:

ok. 50x32 mm

Typ ikonograficzny:

PL Pieczęć tronowa

Wyobrażenie napieczętne:

W polu pieczęci siedząca frontalnie na tronie postać biskupa w okazałym stroju pontyfikalnym (infule na głowie, ornacie z pofałdowaniami i albie), z prawą ręką uniesioną w geście błogosławieństwa, a w lewej trzymająca pastorał z krzywaśnią skierowaną do wewnątrz, pokrytą żabkami. Postać biskupa znajduje się pod gotyckim baldachimem, mającym formę trójarkadowej niszy, wspartym na dwóch smukłych kolumnach i zachodzącym na górną część otoku pieczęci. Pozostałe jego szczegóły niezachowane. Poniżej postaci biskupa tarcza z jego herbem Zaręba (w polu pod głowicą, w której lew wyskakujący, trzy kamienie w pas i prawdopodobnie jeden u podstawy), zachodząca na otok pieczęci.

Legenda:

[linia otokowa zewnętrzna i wewnętrzna: pojedyncza perełkowa]
S · ANDREE · DEI · GRACIA / EPI(scopi) POZNANIENSIS ·

Pismo legendy:

PL majuskuła gotycka

Język legendy:

łacina

Publikacje:

Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski, t. 2, wyd. I. Zakrzewski, Poznań 1878, s. 196-197, nr 838, s. 264, nr 921.

F. Piekosiński, Pieczęcie polskie wieków średnich, cz. I, Doba piastowska, Kraków 1899, s. 163, nr 257 (błędne: identyfikacja właściciela pieczęci, odczyt jej legendy oraz rok i miejsce przechowywania jednego z jej dwóch znanych odcisków - "(...) z r. 1301 (...) w arch. kapituły włocławskiej."), s. 174, nr 284.

F. Piekosiński, Pieczęcie polskie wieków średnich doby piastowskiej (Uzupełnienie), Kraków 1936, s. 12, nr 667, fig. 439.

J. Nowacki, Dzieje archidiecezji poznańskiej, t. 2: Archidiecezja poznańska w granicach historycznych i jej ustrój, Poznań 1964, s. 63.

J. Szymański, Herbarz średniowiecznego rycerstwa polskiego, Warszawa 1993, s. 301.

W. Fabijański, Odlewy metalowe pieczęci w zbiorze sfragistycznym Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu. Katalog, Wrocław 1999, s. 51, nr 127, tabl. 38, nr 127.

J. Pakulski, Geneza pieczęci herbowych biskupów i arcybiskupów metropolii gnieźnieńskiej, w: Polska heraldyka kościelna. Stan i perspektywy badań, red. K. Skupieński, A. Weiss, Warszawa 2004, s. 33-34.

P. Pokora, Stan i perspektywy badań nad pieczęciami episkopatu średniowiecznej Polski, w: Pieczęcie w dawnej Rzeczypospolitej. Stan i perspektywy badań, red. Z. Piech, J. Pakulski, J. Wroniszewski, Warszawa 2006, s. 154-155, przyp. 122, 128-129.

T. Jurek, Herby oraz pieczęcie biskupów i kapituły, w: T. Jurek, Biskupstwo poznańskie w wiekach średnich, t. I, Poznań 2018, s. 203 [fot.].

Jest reprezentowany przez pozycje:

Andrzej Zaręba, biskup poznański, pieczęć tronowa. Opis I Franciszka Piekosińskiego z 1899 r.

Andrzej Zaręba, biskup poznański, pieczęć tronowa. Opis II Franciszka Piekosińskiego z 1899 r.