Rycheza, królowa Polski, pieczęć popiersiowa [falsyfikat]

Identyfikator rekordu:

https://s.lhdb.kul.pl/s/sfragis/item-set/1257

Nazwa wzorca pieczęci:

Nazwa dysponenta:

Rycheza (ok. 993-1063), królowa Polski

Zakres terytorialny

PL Polska

Rodzaj kancelaryjny pieczęci:

PL Pieczęć większa

Chronologia występowania:

[1051-1054]

Kształt:

PL gruszkowa

Wymiary:

śr. ok. 40 mm

Typ ikonograficzny:

PL Pieczęć popiersiowa

Wyobrażenie napieczętne:

W polu pieczęci zwrócone w lewo popiersie królowej w koronie o trzech sterczynach [kamieniach], z medalionem na piersi, w prawej ręce trzymającej berło o liliowatej końcówce.

Legenda:

[linia otokowa zewnętrzna: ciągła, linia otokowa wewnętrzna: ciągła]
⸭ RICHEZA ⸭ REGINA

Pismo legendy:

PL kapitała

PL półuncjała

Język legendy:

łacina

Publikacje:

Historia et Commentationes Academiae Electoralis Scientiarum et Elegantiorum Litterarum Theodoro-Palatinae, Vol. 3, Historicum, Mannehemii 1773, Tabvla sigillorvm, nr I.

A. Przeździecki, Ślady Bolesławów polskich po obcych krajach. Opowiadanie historyczne, Warszawa 1853, s. 14.

F. A. Vossberg, Siegel des Mittelalters von Polen, Lithauen, Schlesien, Pommern und Preussen: ein Beitrag zur Förderung diplomatischer, genealogischer, numismatischer und kunstgeschichtlicher Studien über ursprünglich slavische Theile der preussischen Monarchie, Berlin 1854, s. 9, Taf. 6.

L. von Ledebur, Ueber die Frauen-Siegel des Deutschen Mittelalters, Berlin 1859, s. 3.

T. Żebrawski, O pieczęciach O pieczęciach dawnej Polski i Litwy, z. I, Krakow 1865, s. 21, tab. 3, nr 1.

K. Stronczyński, Pobieżny przegląd pieczęci Piastów polskich, Warszawa 1881, s. 50.

F. Piekosiński, Pieczęcie polskie wieków średnich, cz. I, Doba piastowska, Kraków 1899, s. 9-10, nr 1.

W. Semkowicz, [rec.] F. Piekosiński, Pieczęcie polskie wieków średnich, cz. I, Doba piastowska, Kraków 1899, "Kwartalnik Historyczny", 14, 1900, s. 690.

A. Steildorf, Rheinische Frauensiegel. Zur rechtlichen und sozialen stellung weltlicher Frauen im 13. und 14. Jahrhundert, Köln, Weimar, Wien 1999, s. 71-76.

Kraków w chrześcijańskiej Europie X-XIII w. Katalog wystawy, Kraków 2006, s. 468-469, nr 46, il. 46 [oprac. Z. Piech].

G. Pac, Czy królowa Rycheza używała pieczęci?, "Kwartalnik Historyczny", 122, 2015, z. 1, s. 5-38.

Uwagi:

Ze względu na chronologię występowania, przez K. Stronczyńskiego oraz W. Semkowicza, pieczęć nie była zaliczana do pieczęci polskich, bowiem badacze ci zakładali, że powstała ona już po opuszczeniu Polski przez królową. Nowsza literatura zgodnie uważa ją za falsyfikat, być może sporządzony w oparciu o hipotetyczny oryginał pieczęci królowej [tak G. Pac, Czy królowa..., s. 6-34].
Dawniejsze niemieckie publikacje dotyczące pieczęci zbiera A. Stieldorf, Rheinische Frauensiegel. Zur rechtlichen und sozialen stellung weltlicher Frauen im 13. und 14. Jahrhundert, Köln, Weimar, Wien 1999, s. 71-76.

Jest reprezentowany przez pozycje: